Οι συνέπειες της πανδημίας του ιού covid-19 στη παγκόσμια οικονομία είναι αδύνατο να προσεγγιστούν ρεαλιστικά με τα σημερινά δεδομένα. ΟΟΣΑ, Παγκόσμια Τράπεζα, ΔΝΤ κ.ά. ομιλούν για ύφεση πρωτόγνωρων, τεραστίων διαστάσεων. Κάποιοι δίνουν σαν ένα μέτρο της ύφεσης την μείωση στην κατανάλωση της ηλεκτρικής ενέργειας, άλλοι προβλέπουν 2% ύφεση για κάθε μήνα περιοριστικών μέτρων διάδοσης του ιού και πολλά και διάφορα. Ήταν που ήταν στραβό το κλήμα το ‘φαγε και ο γάϊδαρος, το οποίο μεθερμηνευόμενο, ήταν που ήταν μια πολύ δύσκολη χρονιά για την παγκόσμια οικονομία, σύμφωνα με τις προβλέψεις του World Economic Outlook, ήρθε και ο ιός με τις απρόβλεπτες συνέπειες. Δεν υπάρχει κλάδος οικονομικής δραστηριότητας που να μη κλονίζεται συθέμελα και ας μην είναι δυνατό να προσδιοριστεί το μέγεθος της καταστροφής. Άνοιξαν λοιπόν οι κρουνοί όλων των κεντρικών τραπεζών για να πέσει ρευστό χρήμα στην αγορά, προερχόμενο είτε από αύξηση του δημοσίου χρέους είτε από έκδοση νέου χρήματος, αδιαφορώντας για τις συνέπειες, για να περισωθεί ότι είναι δυνατόν, με τις κυβερνήσεις να επιδοτούν και να ενισχύουν ό,τι κατά τη κρίση τους πρέπει, προκειμένου να βελτιωθούν οι αναγκαίες δομές υγείας και να διατηρηθεί η κοινωνική συνοχή, έτσι ώστε, όταν η κατάσταση της πανδημίας ελεγχθεί, να μη ξεκινήσουν από το μηδέν. Λες και τα πράγματα θα είναι ίδια όπως πριν.
Έχουμε φυσικά και την εμπειρία της χρηματοοικονομικής κρίσης του 2008, με μεγάλη ύφεση, η οποία για τις αδύνατες οικονομίες εξελίχτηκε σε κρίση δημόσιου χρέους, που για να ξεπεραστεί κάποιες απ’ αυτές ξεπουλήθηκαν στην κυριολεξία με προσβλητικούς χαρακτηρισμούς των λαών τους από τους δανειστές τους. Και φυσικά ”ο νοών νοείτο”, δεν είμαστε μνησίκακοι και αγνώμονες, αλλά δεν ξεχνάμε.
Να όμως τώρα που το τεράστιο δημόσιο χρέος που δημιουργείται, χρησιμοποιείται σαν εργαλείο διάσωσης από τις οικονομικές συνέπειες της πανδημίας. Που πάμε λοιπόν; Έχουν οι δύο κρίσεις κοινά σημεία; Σαφώς και έχουν. Τα golden boys της μιας, που αδιαφορούσαν για τους πάντες και τα πάντα και είχαν μοναδικό σκοπό το προσωπικό τους όφελος, αντικαταστάθηκαν από την ανεπάρκεια των συστημάτων δημόσιας υγείας και τους αλαζόνες υπευθύνους τους, που ακόμη και σε τέτοια θέματα αρνούνται να συνεργαστούν εποικοδομητικά, που σε κάθε περίπτωση είναι οπαδοί και δυστυχώς επινοητές και εφαρμοστές των εύκολων, ανεδαφικών και πολλές φορές λαϊκίστικων πολιτικών τους αδιαφορώντας για τη δημόσια υγεία.
Αλλά ας πάμε και στα δικά μας . Η Ελλάδα μας, τα καταφέρνει καλά μέχρι στιγμής στην υγειονομική αντιμετώπιση των συνεπειών του ιού, με τους Έλληνες να εμπιστεύονται καθολικά και να πειθαρχούν στη κυβέρνηση τους και την ομάδα των επιστημόνων-γιατρών που τη συμβουλεύει για την αντιμετώπιση της κρίσης αυτής. Πολλά τα ευχαριστώ μας επίσης στις εθελοντικές δωρεές και την ανιδιοτελή προσφορά των όποιων Ελλήνων που απέδειξαν και αποδεικνύουν καθημερινά τι σημαίνει αλληλεγγύη μη εξαιρουμένης φυσικά της προσφοράς της Εκκλησίας. Τα επιτεύγματα μας έχουν γίνει πρωτοσέλιδα παγκοσμίως. Έχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη ότι η κυβέρνηση, αλλά και η Ε.Ε. παρά τις όποιες αγκυλώσεις της, θα κάνουν τα πάντα και για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της, παρά το γεγονός ότι δεν πέρασε πολύς καιρός από τότε που οι πολίτες της χώρας απαλλάχθηκαν από τα μνημόνια και η κόπωση τους από τη πολύχρονη λιτότητα είναι δεδομένη. Θα αντέξουν όμως, πρέπει να αντέξουν για να συνειδητοποιήσουν οι πάντες ότι όταν οι Έλληνες είναι ενωμένοι και αποφασισμένοι καταφέρνουν τα πάντα, έχουν το ανθρώπινο και το επιστημονικό δυναμικό να το κάνουν και ας μη έχουν, ελπίζω προσωρινά, επάρκεια κεφαλαίων. Εξάλλου οι περιορισμοί από το ευρωπαϊκό σύμφωνο σταθερότητας και των μνημονιακών πρωτογενών πλεονασμάτων χαλάρωσαν, ενώ η ΕΚΤ μας ενέταξε στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, για να αντιμετωπιστούν καλύτερα οι συνέπειες από τον ιό.
Ακούνε οι εταίροι μας εκεί στην Ε.Ε. και φυσικά οι γείτονες μας εξ ανατολών ; Συνεχίζουμε, είμαστε αξιόπιστοι και μιλάμε πολύ σοβαρά, θα επανέλθουμε σύντομα επί αμιγώς οικονομικών θεμάτων.